Fairlingo biedt beginnende vertalers de mogelijkheid zich aan te sluiten bij ons vertaalplatform. En van wie kun je beter de kneepjes van het vak leren dan van een ervaren vertaalster? In deze blog deelt Simona Krause, vertaalster Duits, haar ervaring met perfectionisme en hoe ze hier mee omgaat in haar werk.
”In mijn vorige banen had ik (Simona) altijd te maken met veel tijdsdruk en verantwoordelijkheden. Ik was een perfectionistische spin in het web. Totdat ik een burn-out kreeg. Ineens had ik geen energie meer – mijn batterij was leeg. Het was tijd voor verandering. Ik wilde mijn tijd en energie zelf indelen en doen wat ik het liefste doe: vertalen en schrijven. Ik ben aan de slag gegaan als freelance vertaalster. Toen ik Fairlingo ontdekte was ik meteen enthousiast over het innovatieve platform, de goede samenwerking en de flexibiliteit.” – De cirkel is rond –
Er zijn twee soorten perfectionisme: een positief, functioneel perfectionisme dat ons aanspoort om ons best te doen, en een negatief, disfunctioneel perfectionisme dat ons ervan weerhoudt dingen af te maken en ons ontevreden achterlaat.
Positief perfectionisme, of gezond perfectionisme, is een kwaliteit en een krachtige eigenschap. Je verwachtingen van jezelf zijn realistisch. Je streeft ernaar om het best mogelijke resultaat te bereiken, zonder de realiteit en relevantie uit het oog te verliezen. Wanneer iets niet meteen lukt, ben je gemotiveerd om het vanuit een ander perspectief te bekijken. Je hebt de ambitie om je voortdurend te verbeteren in je werk. Het houdt je scherp; je bent altijd op zoek naar de beste suggesties en je levert kwaliteitswerk. Je bent niet bang om fouten te maken en je geniet van je werk, zonder dat dit je veel stress oplevert.
Negatief perfectionisme, of ongezond perfectionisme, kan een zelfvernietigende eigenschap zijn. Je stelt jezelf te hoge, onrealistische eisen en streeft naar een onmogelijk resultaat. Door de druk om te presteren, kun je uitstelgedrag vertonen. Of je bent niet tevreden met het resultaat, want het is nooit goed genoeg. Het kan stressvol zijn om de lat hoog te leggen en je af te vragen of je het wel kunt bereiken. Dit veroorzaakt ongezonde gedachten en angsten die je leven op een ongunstige manier beïnvloeden.
Wil je de spelling, interpunctie en zinsbouw nauwkeurig controleren voordat je een e-mail verstuurt? Heb je het gevoel dat je aan het eind van een dag onvoldoende hebt gedaan? Word je to do lijst alleen maar langer? Hebt je moeite om dingen los te laten, zelfs als het al echt klaar is? Blijf je er lang in hangen als iemand je op je fouten wijst? Zou het gevoel van eigenwaarde verminderen als je voor jouw gevoel niet goed genoeg presteert? Heb je bij sommige punten met je hoofd geknikt? Dan zijn de volgende tips misschien interessant voor jou.
Tijdens het vertaalproces is het belangrijk om de culturele en taalkundige context van de tekst te begrijpen. Dit betekent dat je de waarden, overtuigingen en gewoonten van de talen waarmee je werkt begrijpt. Dit zal je helpen ervoor te zorgen dat jouw vertaling nauwkeurig is en in overeenstemming met de cultuur en taal van de tekst.
Het streven naar perfectie leidt tot prachtige dingen! Maar zoals altijd kan te veel van het goede een negatief effect hebben. Als je beseft dat er een perfectionist in je schuilt, kun je je ertegen verzetten als hij de overhand neemt. Probeer je eigen onrealistisch hoge eisen bij te stellen. Wees trots op jezelf en onthoud: goed is écht goed genoeg!
Als je te perfectionistisch bent, krijg je vroeg of laat te maken met de valkuilen van perfectionisme. Als je weet waar je valkuilen liggen, kun je ze vermijden.
De meeste vertalers houden van details. Het behoort tot het vak. Maar je kunt je verliezen in details als je je te veel concentreert op het vinden van het perfecte woord of de perfecte zin. Daarnaast kan het je creativiteit beperken, als je je bijvoorbeeld vastklampt aan de brontekst. In de meeste gevallen is het vertalen een creatief proces en geen letterlijke vertaling. Er is creativiteit nodig om de context van de brontekst zo te vertalen dat deze overeenkomt met de taalkundige nuances van de doeltaal. Je wilt alles weten over een bepaald onderwerp, zodat je een perfecte vertaling kunt maken. Voor een goede vertaling hoef je niet alles te weten. Zorg ervoor dat je productief bent in plaats van druk.
Voel je je gestrest of gefrustreerd door perfectionisme? Dan is er een verandering nodig! Het kost tijd, maar het is de moeite waard. Probeer je negatieve gedachten (blijvend) om te zetten in positieve gedachten. Dit doe je door middel van affirmaties. Een negatieve gedachte kan zijn: ‘’Ik ben bang om fouten te maken.’’. Een affirmatie kan helpen deze negatieve gedachten tegen te gaan, door tegen jezelf te zeggen: ‘’Ik zie fouten niet als bedreiging, maar als kans voor verbetering.’’ Of als je denkt: ‘’Ik ben alleen een goede vertaler als ik perfect ben.’’ kun je proberen dit om te buigen naar: ‘’Ik kan genoeg, ik doe genoeg en ik ben (goed) genoeg.’’ Je weet dat je het kan, vertrouw daar ook op.
Grote projecten kun je verdelen in haalbare deelprojecten. Zorg ervoor dat je eigen deadlines op een redelijke afstand liggen van de deadlines van je klanten. Is je planning niet meer overzichtelijk? Dan kun je 2 lijstjes maken. Zet dringende taken op de ene lijst en taken die langer kunnen wachten op de andere lijst. Dit geeft je een beter beeld. Let erop dat je niet te veel tijd besteedt aan het maken van planningen en lijstjes.
Zorg dat je je werk in verschillende fasen opdeelt en neem tussendoor pauzes! Fase 1: Maak een volledige kladversie (zonder meteen zin voor zin te herlezen en te verbeteren, want dan krijg je geen afstand tot de tekst). Fase 2: Doe onderzoek (als dat nodig is). Fase 3: Lees na en corrigeer (bij voorkeur na verloop van tijd en herhaal dit indien nodig). Fase 4: Lees je vertaling hardop na – of beter nog – laat je vertaling voorlezen. Dit kan met Microsoft Word, zonder extra software te hoeven installeren. (Klik op het tabblad ‘Controleren’ en vervolgens op ‘Voorlezen’.)
Als je denkt dat je iets (nog) niet kunt of dat er nog iets ontbreekt of dat je meer kennis moet vergaren, kun je last hebben van procrastinatie, oftewel uitstelgedrag. Dit betekent dat je taken of projecten uitstelt totdat je er ‘’klaar’’ voor bent. Het is mogelijk dat je het uiteindelijk helemaal niet doet. Van uitstel komt afstel. Wat hier helpt? ‘’Gewoon’’ beginnen!
‘’Tijdens de Coronacrisis wilde ik thuis krachttraining doen. Ik heb het internet afgezocht naar de beste oefeningen en werd, zoals verwacht, overspoeld met informatie. Tijdens het onderzoek heb ik ook gekeken naar de voeding die je voor en na de training moet eten … enzovoort enzovoort. Ik raakte verstrikt in een eindeloze zoektocht. Mijn odyssee eindigde toen ik de ‘robotmodus’ inschakelde en deed wat ik eigenlijk wilde doen: trainen. Ik keek niet meer naar links of rechts, trok mijn sportkleding aan en ging aan de slag. Het aantal krachtoefeningen dat ik al uit mijn hoofd kende, was meer dan voldoende voor een work-out. Overmatig perfectionisme is net als water naar de zee dragen.’’
Wil je altijd de beste kwaliteit leveren? Is een 8 niet goed genoeg? Het moet een 10 zijn? Niemand is perfect, dat hoeft ook niet en dat verwacht ook niemand. Wees niet bang om fouten te maken. Het is vervelend, maar je kunt ervan leren. Probeer je angst voor falen om te zetten in moed en denk: ‘’Wat als ik faal – maar wat als ik straal?’’
Wees als Edison: Edisons mening over ‘falen’ was boeiend. De carrière van de Amerikaanse uitvinder was verre van perfect. Zijn vele pogingen om een gloeilamp te ontwikkelen haalden al snel de krantenkoppen en maakten hem het lachertje van collega’s en de pers. Een journalist maakte van een interview gebruik om de vinger in de vermeende wond te steken en vroeg hem: ‘’Hoe ga je om met de talloze tegenslagen?’’. Edison antwoordde met een van de beroemdste citaten over falen: ‘’Ik heb niet gefaald. Ik ken nu meer dan 10.000 niet-werkende manieren om een gloeilamp te maken’’.
Een persoonlijke ervaring die mijn perspectief veranderde: ‘’Ik was in dienst bij een online-groothandel en ik vertaalde de hele website – stap voor stap uiteraard. De Nederlandse content werd niet consequent in de conceptmodus geïmplementeerd waardoor veel Nederlandse teksten online op de Duitse website stonden. Duitse klanten hebben me erop gewezen. Ik was totaal verbaasd en mijn innerlijke criticus was geïrriteerd. Toen ik met mijn baas sprak, zei hij tegen me: ‘Simona, Let It Go!’ Het is in mijn geheugen geprent. Dat was een goede les.’’
Merk je dat je vaker fouten maakt? Ben je snel geïrriteerd door kleine fouten? Het maakt niet uit hoe vluchtig deze foutjes zijn. Kun je niet ophouden met piekeren als je vrij bent? Dit kan stress tot gevolg hebben die zich uit in een gevoel van dwang en rusteloosheid. De manier waarop je functioneert is niet meer zoals je gewend was. Je voelt je alsof je een zware last met je meedraagt. Deze last is het resultaat van negatieve gedachten. Dit kan chronische vermoeidheid en slapeloosheid veroorzaken, of zelfs depressies of een burn-out.
Het is van belang dat je goed voor jezelf zorgt om dit te voorkomen. Uitrusten is geen luxe en hoort thuis in je dagelijkse routine. Zorg voor meer ontspanning en geef je slaap prioriteit. Doe iets waar je plezier aan beleeft. Of doe even niets – druk op de resetknop om alles uit te zetten en zet het later weer aan. Er is niets belangrijker dan je gezondheid. Voorkomen is beter dan genezen.
Perfectionisme heeft een goede kant die het verdient om geliefd te zijn. Het is je kracht en je drijfveer. Wees dankbaar voor je ambitie. Geniet van het creatieve vertaalproces en van succesvolle formuleringen. Als vertaler ben je ook een tekstschrijver. Het jongleren met talen is een kunst en het schrijven is een passie. Je bent dus een gepassioneerd kunstenaar. Door nuances kun je culturen met elkaar verbinden. Dit geeft je de kans om iets moois te creëren. Wees trots op jezelf en op wat je doet.
Ons perfectionisme stelt ons in staat om grootse dingen te doen en te bereiken. Maar soms moeten we het loslaten. Vooral als het de overhand krijgt. Als we afzien van overmatig perfectionisme, kunnen we vrijer leven en werken. Ietsje minder, maar toch goed voelen. We moeten minder streng zijn voor onszelf en voor anderen. We falen namelijk niet, we leren (van elkaar).
–
‘’Wacht, stop! Ik ben nog niet klaar. Het is nog niet perfect, er ontbreekt nog iets! Laat me nog iets aanpassen!’’
Mijn innerlijke criticus is aan het woord. ‘’Het is goed genoeg. Ik laat het gewoon zo!’’
Is dit artikel interessant voor jou? Vind je sommige situaties herkenbaar? Zijn de tips nuttig? Voel je vrij om te reageren – of nog beter – je eigen ervaringen te delen.
Met nieuwsgierige groeten, Simona